Zeldzame middeleeuwse blokfluit door röntgen-scan

Foto: Ilse van Driel

Echte patiënten gingen voor, maar donderdagavond had het Albert Schweitzer ziekenhuis wel even tijd voor onderzoek naar een heel bijzonder voorwerp. Op verzoek van het Dordrechts Museum en muziekensemble Aventure werd een zeldzame middeleeuwse blokfluit door de röntgen-scan gehaald.

De Dordrecht-blokfluit, die tijdens opgravingen in 1940 bij het Huis te Merwede in Dordrecht gevonden werd, is één van de vijf zeldzame archeologische blokfluitvondsten ter wereld. De fluit, gemaakt van fruitbomenhout, werd gevonden in een waterput die werd aangelegd bij de tweede bouwfase van het huis, kort voor het midden van de 14e eeuw. De fluit is te dateren tussen ca. 1350 en 1421.

De Dordrecht-blokfluit is van belang omdat dit instrument het oudste type blokfluit vertegenwoordigt en het gaafst en meest compleet is. De Dordrecht-blokfluit biedt daarom het beste uitgangspunt voor verder onderzoek. Dat is nu ter hand genomen door de leden van Aventure, ensemble voor middeleeuwse muziek.

Door via röntgenonderzoek naar de binnenkant van de fluit te kijken krijgen de onderzoekers veel informatie over het vakmanschap waarmee de fluit is gebouwd. De kennis over de bouwprincipes van de fluit maakt het mogelijk een relatie te leggen met zowel volksinstrumenten als de historische vroeg 16e-eeuwse blokfluiten.

Op basis van het röntgenonderzoek naar de Dordrecht blokfluit en de vergelijking met de vroeg 16e-eeuwse historische blokfluiten wil Aventure een set blokfluiten reconstrueren uit het midden van de 15e eeuw. Met deze experimentele blokfluiten gaat Aventure het muziekrepertoire van instrumentalisten uit de periode 1450-1470 uitvoeren in concerten, lezingen en op CD.

De Dordrecht-blokfluit maakt deel uit van de collectie Dordrecht en is te bezichtigen in het onlangs geopende museum Het Hof van Nederland.